Vraag: moet legaat prompt worden uitgekeerd? Ik lees in een testament (ivm aangifte successie) dat de erflater 2 kleinkinderen legateert en in contanten moet worden uitbetaald in het jaar van overlijden. Dit gaat niet meer lukken gezien het tijdstip. De reden van deze legatering is vermoedelijk het belastingvoordeel? Ik lees verder dat maximaal uitgekeerd moet worden de hiermee samenhangende vrijstelling als bedoel in art 32.. lid I van de successiewet 1956. Is dat € 10.150,-- per kind? Deze bedragen doen dus niet mee voor de vaststelling van de omvang van de erfenis en moeten dus uitgekeerd zijn alvorens men aangifte voor successie doet? 1. Blijven  deze bedragen onder alle voorwaarden vrij van successierecht? 2. Moeten deze bedragen prompt worden uitgekeerd (zonodig onder bewindvoering). Geld kan niet bij de langstlevende blijven? De kleinkinderen houden dan een vordering op de langstlevende. T. L. te Arnhem.

De tijdsdruk die het testament u oplegt is er niet om fiscale redenen. Iedere notaris heeft een arsenaal standaardzinnen, en dit is er een om te voorkomen dat de kleinkinderen het idee krijgen dat ze tot het einde der dagen moeten wachten op hun erfdeel. Krijgen mensen wel het gevoel dat ze te lang moeten wachten, zelfs als dat onberedeneerd is, dan worden er vaak vragen gesteld die helemaal niet nodig zijn en toch de sfeer bederven. Oma heeft iets leuks voor de kleinkinderen willen doen, en het moet dus vooral heel leuk blijven.

Natuurlijk zou het mij niet verbazen als de in het testament opgenomen zin vooral bedoeld is om discussies te voorkomen zoals u lijkt te willen aangaan met uw vraag over geld laten beheren door een langstlevende partner van de overledene, of door een bewindvoerder.

De formulering met het door u genoemde wetsartikel duidt inderdaad op het bedrag van 10.150 Euro per kind of kleinkind. Dat is het bedrag voor 2008 (in 2007 was het 10.000 Euro en in 2006 was het 8.680 Euro dus in 2009 zal het ook wel weer een ander bedrag zijn), maar het bedrag verandert niet door het in een ander jaar uit te betalen - het bedrag van de vrijstelling is gebonden aan de datum van overlijden.

In de aangifte successiebelasting moeten de aan de kleinkinderen betaalde bedragen wel worden genoemd, ook al hoeft er geen belasting over betaald te worden. Het is aan te bevelen de bedragen wel op bankrekeningen te storten die op naam van de kleinkinderen staan. Zo voorkomt u een gecompliceerde administratie en vragen achteraf. Zolang de kleinkinderen nog minderjarig zijn hebben ze uiteraard geen volledige beschikkingsbevoegdheid, en kunnen hun ouders ze beschermen tegen onbezonnen uitgaven. Bankiers hebben standaardformulieren om te bereiken dat ouders moeten meetekenen als kinderen geld willen opnemen van een bankrekening.

In de aangifte successiebelasting wordt berekend hoeveel de andere erfgenamen erven. Zij moeten van uitsluitend hun erfdeel successiebelasting betalen, en de executeur testamentair is er verantwoordelijk voor dat de juiste bedragen zijn afgedragen aan de Belastingdienst. Het is verstandig om eerst de belasting te betalen, en pas daarna aan alle erfgenamen uit te betalen.

© Jeroen van Rossum, 31 december 2008.