Vraag: hoe moet ik mijn ontslagvergoeding gaan besteden? In hoeverre kun jij me adviseren hoe ik mijn ontslagvergoeding moet gaan besteden? Wat ik zo al op internet vindt is dat ik het niet in een keer moet laten uitbetalen, omdat er dan veel vanaf gaat. Lees ook over beleggingen en dat soort dingen.... Ik informeer ook bij de vakbond, die mijn juridische procedure ook begeleidt. De vergoeding is heel redelijk dus daar zit geen probleem, wel hoe ik het straks moet laten uitbetalen en wat ermee te doen (afgezien van studies). Overigens ben ik qua cursussen van alles aan het uitzoeken om er een te vinden die niet in het weekend plaats vindt... J. van L. te Utrecht.

De ontslagvergoeding die je krijgt is bedoeld om het verschil te dekken tussen je oude salaris en je inkomen in de komende jaren, dat naar verwachting lager komt te liggen.

De meeste logische gedachtegang is natuurlijk om een oplossing te zoeken waarbij je inkomen in de komende jaren telkens wordt aangevuld. Praktisch komt het er op neer dat wordt uitgerekend welk bedrag gedurende een bepaald aantal jaren jaarlijks uitgekeerd kan worden als je de ontslagvergoeding bij een verzekeringsmaatschappij stort als premie.

De meeste publicaties die je op internet zult vinden over dit onderwerp zijn afkomstig van verzekeringsmaatschappijen, tussenpersonen en hun adviseurs. Om verschillende redenen zie ik het als een dure oplossing. Tussenpersonen maken al die publiciteit omdat ze vooral belang hebben bij de provisie die wordt ingehouden op jouw eenmalige storting (van premie). Verzekeringsmaatschappijen romen ook jaarlijks een percentage van de belegde som af van het gerealiseerde rendement. Van de verzekeringen waar ik in de afgelopen jaren uitkeringen van gezien heb kan ik mij er niet een heugen met een hogere uitkering dan dat de premie groot was.

Fiscaal betaal je van de jaarlijkse uitkeringen je marginale belastingtarief. Dit betekent het volgende. Bij een salaris met een fiscaal inkomen van 25.000 Euro betaal je 5.570 Euro inkomstenbelasting. Voor de eenvoud houd ik geen rekening met kinderkorting, (aanvullende) combinatiekorting, en (aanvullende) alleenstaande-ouderkorting; bij elkaar zijn die kortingen (die je alleen krijgt na indiening van een aangifte inkomstenbelasting) nooit meer dan 4.662 Euro. Zou je nu door een aanvullende uitkering van 10.000 Euro per jaar op een totaal inkomen van 35.000 Euro komen, dan zou je 9.732 Euro inkomstenbelasting betalen. Marginaal betaal je dus van de laatste 10.000 Euro 41,62% belasting. Voor de eerlijkheid moet ik er bij melden dat je bij dit inkomen over de laatste 1.000 Euro zelfs een marginaal belastingtarief van 42,00% betaalt - het verschil wordt veroorzaakt doordat er nog een deel valt in een belastingschijf van 41,40% inkomstenbelasting.

Zou je nu in een jaar naast die 25.000 Euro blijvend salaris belasting betalen over een eenmalige ontslagvergoeding van 60.000 Euro, dan zou je van het totale inkomen van 85.000 Euro in totaal 33.925 inkomstenbelasting betalen, waarvan dus 28.355 Euro in verband met die ontslagvergoeding. Netto houd je dan eenmalig 31.645 Euro over. Dat is net zo veel als vijfenhalf jaar jaarlijkse uitkering (netto telkens 5.838 Euro na aftrek van 4.162 Euro belasting).

Zelf vind ik dat het voordelen heeft om zelf een bedrag op de spaarrekening te hebben staan. Als de wasmachine of auto het begeeft kun je dan namelijk de nodige maatregelen nemen zonder er voor te hoeven lenen. Een nadeel van geld op de spaarrekening hebben is dat je de zelfdiscipline moet hebben om het niet sneller op te maken dan bedoeld was. En de bedoeling was om gedurende tenminste een jaar of vijf het tekort aan inkomen aan te zuiveren.

Soms kan een oplossing zijn om een deel van de hypotheek af te lossen, waardoor de maandtermijnen dalen. Die maandtermijnen kunnen dalen om verschillende redenen. Allereerst betaal je natuurlijk rente over een minder grote lening. Maar als je eerst een tophypotheek had en daarom een toeslag in de rente betaalde, kan die toeslag nu vervallen en daalt de rente dus - daar moet je de hypotheekbank helaas wel expliciet om vragen, omdat de bank de winst zelf houdt zolang je er niet om vraagt. Ook een belangrijke invloed op je maandelijkse besteedbare inkomen kan zijn dat er oorspronkelijk was afgesproken maandelijks een paar honderd Euro af te lossen, en dit niet meer nodig is vanaf het moment dat er toch al een groter bedrag is afgelost. Er zijn dus goede redenen om met de hypotheekbank te overleggen. Dit overleggen gaat soms makkelijker als je een offerte van een concurrerende hypotheekbank in de hand hebt; verschillende banken doen toch al graag aanbiedingen om je hypotheeklening te mogen oversluiten. Waar je wel rekening mee moet houden is dat je niet altijd de vrijheid hebt om van de hypotheeklening een groot bedrag af te lossen zonder boeterente te betalen. Eerst even bij de bank informeren dus of de rente nu hoger zou zijn dan in de tijd dat de hypotheeklening werd afgesloten, in verband met het voorkomen van boeterente. En in verband met oversluiten bij een andere bank: reken even door hoe lang het duurt om terug te verdienen wat je bij de notaris betaalt voor de kosten van vervanging van de hypotheekakte.

De kinderopvangtoeslag heb ik tot nu toe even genegeerd. In het jaar waarin een ontslagvergoeding eenmalig bij je inkomen wordt geteld krijg je op grond van je hoge inkomen in het geheel geen kinderopvangtoeslag. Maar in de jaren waarin je inkomen 25.000 Euro is in plaats van 35.000 Euro krijg je een hoger percentage kinderopvangtoeslag dat je terug krijgt van de betaalde kosten kinderdagopvang. Hoe veel dat scheelt, dat durf ik hier en nu niet te zeggen omdat de Nederlandse politiek een inconsistent beleid voert in de financiering van de kinderdagopvang - de politici lijken er ieder jaar weer anders over te denken, dus vind ik het niet vreemd dat ouders voorzichtig zijn om zich te binden aan afspraken.

Meer in het algemeen geldt dat alle bedragen en percentages die ik hier genoemd heb gelden voor januari 2007, en volgend jaar weer anders zijn.

Gesteld dat die ontslagvergoeding bedoeld is om het volledige verlies van werk te compenseren, dan moet je natuurlijk ook overwegen of je de kosten van die auto in het geheel nog wel wilt blijven dragen. Als je dat ding niet nodig hebt voor je werk geeft het natuurlijk ook wel vrijheid om niet meer voor vierhonderd Euro per maand een auto voor de deur te hebben staan, maar er voor een paar tientjes een te huren op de momenten dat je echt een auto nodig hebt.

Duidelijk mag zijn dat de materie complex is. Mijn uitleg is bedoeld om duidelijk te maken dat een reeks omstandigheden relevant is, en om aan te geven op welke bedragen belasting u ongeveer mag rekenen. Uw individuele omstandigheden zijn echter relevant. Als u het echt goed geregeld wilt hebben en u echt wilt weten hoe het zit, kan een betaald adviesgesprek zinvol zijn. Een adviseur is in staat om het verschil tussen uitleg en procedurele regels uit te filteren, en rekening te houden met individuele omstandigheden.
In communicatie met de Belastingdienst weet een professional dit zo te verwoorden dat het voor de Belastingdienst herkenbaar is; voor een particulier is het geen schande als dat niet lukt, maar de consequentie van bezuinigen op professionele begeleiding.

© Jeroen van Rossum, 15 februari 2007.