Vraag: aan welk land moet ik belasting betalen? Ik heb een aantal vragen omtrent mijn belastingsituatie. Ik ben uitgeschreven uit NL, woon in Zuid-Afrika waar ik werk als freelance journalist. Sinds kort schrijf ik voor een Nederlands dagblad. Mijn vraag is hoe het gaat met mijn belasting. Aan wie / welk land moet ik welk bedrag betalen? Moet ik mijn sociale verzekeringen betalen? Ik ben in Zuid-Afrika belastingplichtig, d.w.z. dat ik geregistreerd sta bij de Zuid-Afrikaanse belastingdienst. M. M. te Kaapstad, Zuid-Afrika.

Uit uw beschrijving begrijp ik dat u structureel in Zuid-Afrika woont. Met Zuid-Afrika heeft Nederland een belastingverdrag gesloten. Voor Nederland bent u in principe een zogeheten buitenlands belastingplichtige. Zonder geldig belastingverdrag had u in Nederland belasting moeten betalen over al uw inkomsten in (of uit) Nederland. Nu is dat afhankelijk van het soort inkomsten.

Omdat u het uitsluitend heeft over de vergoeding die u ontvangt voor uw werk als journalist, ga ik uitsluitend in op het onderwerp inkomsten wegens verrichte arbeid.

Hoe de krant waar u voor werkt u betaalt weet ik niet. Dat zou kunnen via de loonadministratie, waarbij loonbelasting wordt ingehouden. Dan betaalt u ook sociale verzekeringen. Als er loonbelasting wordt ingehouden, heeft u geen keuze meer: u betaalt dan in Nederland belasting van het inkomen waar loonbelasting op werd ingehouden. Maar omdat u niet woont in Nederland (of in een van de landen waar een uitzondering voor geldt) heeft u geen recht op een reeks aan fiscale voordeeltjes, zoals de heffingskorting. Als dat ene Nederlandse dagblad een aanzienlijk deel van uw inkomsten levert, kan het aantrekkelijk zijn om in Nederland een binnenlandse belastingplicht te stellen.

Veel waarschijnlijker is dat u betaald wordt als ondernemer. Dus u stuurt regelmatig een factuur voor geleverde diensten, zoals u ook aan andere media facturen stuurt. Omdat u zelf geen adres of kantoor in Nederland heeft, hoeft u in Nederland geen belasting te betalen. U betaalt al uw belastingen en eventuele sociale verzekeringen in Zuid-Afrika.

Wanneer u precies bent verhuisd naar Zuid-Afrika schrijft u niet. Daarom het volgende. In het kalenderjaar waarin u uit Nederland emigreert mag u, evenals in het jaar waarin u later eventueel weer immigreert, zelf kiezen of u voor dat kalenderjaar in Nederland wel of niet moet worden beschouwd als binnenlands belastingplichtige, dus of u belasting betaalt in Nederland.

Duidelijk mag zijn dat de materie complex is. Mijn uitleg is bedoeld om duidelijk te maken dat een reeks omstandigheden relevant is, en om aan te geven op welke bedragen belasting u ongeveer mag rekenen. Uw individuele omstandigheden zijn echter relevant. Als u het echt goed geregeld wilt hebben en u echt wilt weten hoe het zit, kan een betaald adviesgesprek zinvol zijn. Een adviseur is in staat om het verschil tussen uitleg en procedurele regels uit te filteren, en rekening te houden met individuele omstandigheden.
In communicatie met de Belastingdienst weet een professional dit zo te verwoorden dat het voor de Belastingdienst herkenbaar is; voor een particulier is het geen schande als dat niet lukt, maar de consequentie van bezuinigen op professionele begeleiding.

© Jeroen van Rossum, 9 mei 2007.