Vraag: overuren uitbetalen als scheidingsvergoeding? Ik kreeg laatst de vraag of het mogelijk is om overuren onbelast uit te betalen, nu is mij bekend dat dit niet mogelijk is. Diegene zei dat dit mogelijk is doormiddel van een scheidingsvergoeding, mij onbekend. Diegene werkt in de meubelindustrie, kunt u mij hiermee helpen? A. van der M. te Leeuwarden, loonadministrateur te Drachten.

Die wens om bijzondere vergoedingen belastingvrij te vergoeden ken ik wel. Het leidt wel vaker tot dit soort zinloze creativiteit.

U had zelf al wat op het internet nagezocht over scheidingsvergoedingen. Je komt dan steevast uit op Belgische sites. In dat land bestaat sinds 1951 inderdaad een vergoeding voor werknemers die lang onderweg zijn van huis naar werkplek. Die vergoeding heeft zijn geschiedenis in de bouw en was eigenlijk bedoeld als compensatie voor de combinatie van en ver reizen en zwaar werk doen. De Belgische Staat heeft er in de jaren waarin het land moest worden opgebouwd na de Tweede Wereldoorlog mee toegegeven aan grootscheepse stakingen van bouwvakkers - die hadden op dat moment wel een politiek gevoelig wapen in handen.

De Belgische scheidingsvergoeding is belastingvrij voor de heffing van personenbelasting (de Belgische variant op onze Inkomstenbelasting waar je met onze Loonheffing een voorschotje voor betaalt). Ongetwijfeld word je er in België als werkgever wel door de Belastingdienst op afgerekend als je grotere bedragen etiketteert als scheidingsvergoeding dan is toegestaan. Verder kom ik de fiscale behandeling van die scheidingsvergoeding nergens anders tegen dan in de bouwsector. Uw meubelfabriek zou daar ook in België dus niets mee kunnen.

Voor de eenvoud zijn er in Nederland mensen die het woord scheidingsvergoeding hoorden en spontaan dachten aan hun eigen echtscheiding en de alimentatie die ze vervolgens moesten betalen. De alimentatie die je betaalt voor je ex (niet die voor de kinderen) mag je volledig aftrekken van het inkomen waar je belasting over betaalt. Een populaire gedachte is daarom om te stellen dat inkomen dat volledig gebruikt wordt om alimentatie te betalen belastingvrij is. Ik schaar het in de categorie verkoopverhalen van verzekeraars die zeiden dat spaarloon storten op een lijfrentepolis gratis geld is - dat geldt voor slechts weinigen (namelijk mensen met meer dan 53.064 Euro belastbaar inkomen) en dan nog maar ten dele (want je spaarloon is na maximaal vier jaar toch al belastingvrij op te nemen), nog afgezien van de nadelen (zoals een lagere werkloosheidsuitkering doordat spaarloon ten koste gaat van het verzekerde loon). Net zoals het sprookje dat het aantrekkelijk zou zijn om meer hypotheekrente te betalen zodat je geen belasting hoeft te betalen ook niet blijkt te kloppen als je het narekent.

Duidelijk mag zijn dat de materie complex is. Mijn uitleg is bedoeld om duidelijk te maken dat een reeks omstandigheden relevant is, en om aan te geven op welke bedragen belasting u ongeveer mag rekenen. Uw individuele omstandigheden zijn echter relevant. Als u het echt goed geregeld wilt hebben en u echt wilt weten hoe het zit, kan een betaald adviesgesprek zinvol zijn. Een adviseur is in staat om het verschil tussen uitleg en procedurele regels uit te filteren, en rekening te houden met individuele omstandigheden.
In communicatie met de Belastingdienst weet een professional dit zo te verwoorden dat het voor de Belastingdienst herkenbaar is; voor een particulier is het geen schande als dat niet lukt, maar de consequentie van bezuinigen op professionele begeleiding.

© Jeroen van Rossum, 18 december 2007.