Vraag: extra uren of overuren voor parttimers?

Ik ben werkzaam als administratief medewerker bij een bedrijf in het MKB. Omdat ik mij ook voorbereidend bezighoud met de salarisadministratie heb ik onlangs de accountant gevraagd naar het volgende: Onze werkgever wil ons als parttimers de extra uren voor 100% uitbetalen, dit zijn volgens hem gewoon "extra uren". Overuren (die worden gemaakt door de fulltime medewerkers) worden volgens CAO uitbetaald voor 129%. Belastingtechnisch worden overuren extra belast, dus per saldo blijft er dan minder over. Hierover had ik 2 vragen: [1]. wat is voor ons als parttime medewerkers interessanter? [2]. wat is voor ons als werkgever het meest interessant? De accountant gaf aan dat het voor beide geen verschil uitmaakte, maar kon het niet duidelijk uitleggen. Kunt u dat wel?

A. D. te Hantum.

Het gebeurt wel vaker dat ik onzin hoor over de belastingheffing op overuren. De materie schijnt ingewikkeld te zijn. Maar als een accountant het niet weet uit te leggen aan een loonadministrateur, dan vraag ik me werkelijk af wat er mis ging in de opleiding en welke consequenties dit heeft voor andere werkzaamheden van die accountant.

In wezen is de kwestie vrij simpel. Voor de leesbaarheid rond ik bedragen af en negeer ik de zorgverzekeringspremie en andere sociale verzekeringen, maar dat verandert weinig aan de boodschap.

Gesteld dat u wekelijks dertig uren werkt voor een gemiddeld uurloon van tien Euro. In 2008 betaalt u marginaal (dus over de laatste in dat jaar verdiende Euro's) 33,60% inkomstenbelasting. Na aftrek van jaarlijks 3.500 Euro heffingskorting betaalt u per maand 150 Euro en per jaar (inclusief bij uw vakantiegeld) 2.150 Euro inkomstenbelasting.

Gaat u veertig uren per week werken, dan wordt uw marginale belastingtarief 41,85%. Dit betekent dat u van uw salaris over de eerste dertig uren per week nog steeds 33,60% belasting betaalt, maar van de laatste tien uren per week 41,85%. Na aftrek van jaarlijks 3.500 Euro heffingskorting betaalt u per maand 310 Euro en per jaar (inclusief bij uw vakantiegeld) 4.430 Euro inkomstenbelasting.

Blijft u volgens uw contract dertig uren per week werken, maar maakt u iedere week tien extra uren, dan betaalt u van het voor uw overuren betaalde salaris het verschil tussen de hiervoor berekende 310 Euro en 150 Euro per maand, dus 160 Euro per maand. Gedurende het eerste jaar waarin u dit doet betaalt u op uw loonstrookje een lager percentage belasting, maar het verschil moet u na afloop van het jaar rechtstreeks aan de Belastingdienst betalen omdat de tabellen voor de loonheffing er geen rekening mee houden dat structureel wordt overgewerkt; vanaf het tweede jaar houdt de tabel hier overigens wel rekening mee omdat er dan kan worden teruggekeken op een geschiedenis.

Fiscaal gezien maakt het voor zowel u als voor uw werkgever niet uit of u uw salaris krijgt in de vorm van vast salaris of in de vorm van overwerk dan wel extra werk. Dat toont bovenstaande berekening aan.

Er is wel een verschil voor pensioenpremies. Normaliter wordt de pensioenpremie uitsluitend betaald over het vaste salaris, en wel voor een deel door de werknemer en voor twee delen door de werkgever. Minder pensioenpremie is dus een aanmerkelijke besparing voor de werkgever - en helaas een veel lager pensioen voor de werknemer.

Voor de sociale verzekeringen is er ook een verschil. Niet dat een van beide vormen van beloning meer of minder premies zou kosten. Die premies betaal je echter om een uitkering te krijgen als dat nodig is, bij werkloosheid of ziekte. De uitkering wordt berekend op basis van het vaste salaris; een enkele keer kun je overuren wel gecompenseerd krijgen in een uitkering, maar ook als het wel kan vraagt dat zo veel extra formulieren invullen dat de meeste mensen het gewoon niet krijgen.

Het grote verschil tussen de beloning voor extra gewerkte uren ligt helaas nog dichterbij dan alle hiervoor genoemde factoren. Over uw vaste salaris krijgt u 8% vakantiegeld en misschien zelfs een dertiende maand uitbetaald, terwijl uw salaris gewoon wordt doorbetaald tijdens uw vakantiedagen en eventuele ATV-dagen. In de meeste CAO's worden overuren tegen 125% uitbetaald om te verrekenen dat geen vakantiegeld en ook geen vakantiedagen worden opgebouwd. Wordt gewerkt op onplezierige tijden (bijvoorbeeld 's avonds of in het weekend) dan wordt een hoger percentage uitbetaald om ook het ongemak te compenseren.

Als in uw CAO normale overuren tegen 129% worden betaald, is dat vermoedelijk om te compenseren dat je bij het vaste salaris meer vrije dagen en toeslagen krijgt dan wat wettelijk als minimum is gesteld. Laat u zich als parttimer in de luren leggen met een lagere vergoeding dan een voltijder krijgt, dan is dit natuurlijk [1] voor u als parttimer minder interessant en [2] voor uw werkgever wel interessant. Een accountant die dat niet kan uitleggen zou ik eerst maar eens 29% minder honorarium betalen.

© Jeroen van Rossum, 7 januari 2008.